Annoteren is het toevoegen van gegevens aan (onderdelen van) besluiten en regelingen, gegevens die die besluiten en regelingen machine leesbaar maken.
Het doel van annoteren
Annoteren maakt het mogelijk dat gebruikers informatie op maat kunnen krijgen. Waar voorheen een volledig besluit doorgenomen moest worden bestaat nu de mogelijkheid onderdelen van het besluit bepaalde kenmerken mee te geven. Deze kenmerken zorgen dat bijvoorbeeld gefilterd kan worden op bepaalde onderwerpen of dat locaties een extra duiding krijgen, zoals bijvoorbeeld een beperkingengebied
Een werkbare voorziening voor eindgebruikers die iets willen zoeken in Regels op de Kaart is dus sterk afhankelijk van de mate waarin besluiten door opstellers voorzien worden van annotaties. Hiermee verleen je als bevoegd gezag meer service aan de burger of initiatiefnemer.
Soorten annotaties
Zoals in voorgaand hoofdstuk benadrukt is zijn annotaties belangrijk voor een goede vindbaarheid van informatie. Hierin zijn echter twee soorten te onderscheiden:
Tekst annotatie
De tekst annotatie helpt informatie te clusteren door het besluit of in sommige gevallen zelfs tussen verschillende besluiten. De enige tekst annotatie die voor de artikelstructuur van toepassing is, is thema.
Thema
De annotatie thema zorgt dat er een label aan de tekst geplakt wordt zoals bijv. Externe Veiligheid. De waarden hiervoor zijn vastgelegd in een waardelijst zodat uniformiteit in gebruik ontstaat. Hierdoor is het tevens mogelijk te filteren in de DSO-viewer wanneer iemand alle informatie over bijv. Externe Veiligheid wil weten. Om voldoende diversiteit te creëren is tevens een subthema mogelijk om informatie verder te specificeren
Hoofdlijn
De annotatie hoofdlijn zorgt ervoor dat de rode draad binnen een document herkenbaar wordt. Wanneer bijv. circulaire economie op verschillende plekken in een omgevingsdocument terugkomt kunnen de teksten door middel van hoofdlijn aan elkaar gerelateerd worden. Het gaat vaak om doelen of ambities in een omgevingsvisie of programma.
Annotaties met een locatie verwijzing
Deze annotaties verbinden de tekst aan een bepaalde locatie en kunnen hier andere kenmerken aan toevoegen zodat duidelijk wordt welke mogelijkheden een locatie heeft.
Locatie
De simpelste vorm is om een alleen een locatie toe te voegen aan een tekst. Hierdoor weet een initiatiefnemer welke tekst betrekking heeft op welke locatie. De locatie moet tevens ook genoemd worden in de tekst om zichtbaar te worden op het DSO-LV. Anders wordt de tekst gekoppeld aan het ambtsgebied als locatie waar de regels zijn werking hebben.
Gebiedsaanwijzing
Bij een gebiedsaanwijzing wordt een kenmerk meegegeven aan een locatie, zoals bijvoorbeeld beperkingengebied of aandachtsgebied. Dit geeft meer context over hoe het bevoegd gezag een gebied kenmerkt en het gebied krijgt hiermee ook een symbolisatie mee.
Activiteit
Een activiteit zegt iets over menselijk handelen wat op een bepaalde locatie is toegestaan of niet. Er mogen eigen activiteiten aangemaakt worden, maar deze moeten wel worden geplaatst onder een logische activiteitengroep. Hiermee krijgt ook de activiteit een symbolisatie mee op Regels op de Kaart.
Activiteiten vormen tevens de koppeling naar toepasbare regels door de activiteit ook een activiteitregelkwalificatie mee te geven. Mogelijke regelkwalificaties zijn vergunningplicht, meldplicht en informatieplicht. Aan deze informatie is een formulier gekoppeld wat de initiatiefnemer te zien krijgt voor een vergunningsaanvraag. Andere regelkwalificaties zijn verbod, gebod, toegestaan, zorgplicht en anders geduid. Voor de betekenissen kijk op de stelselcatalogus.
Omgevingsnorm
De omgevingsnorm zegt iets over een bepaalde norm die in het besluit gesteld is. Bijv. de maximum bouwhoogte. Wordt altijd uitgedrukt in een omgevingswaarde zoals bijvoorbeeld ‘meters boven NAP’.
Omgevingswaarde
De omgevingswaarde zegt iets over een bepaalde waarde die ergens vastgelegd is. Bijvoorbeeld een geluidproductieplafond.
Omdat de toepassing per omgevingswetbesluit anders kan zijn staan alle mogelijkheden gedetailleerd uitgeschreven in een van de verschillende Toepassingsprofielen Omgevingsdocumenten, afgekort TPOD, welke te vinden zijn op de standaardenpagina van de TPOD standaard.
Toepassen van annoteren
Een juridische regel kun je annoteren met een (of meerdere) van bovenstaande annotaties. De regeltekst bevat de juridische regels. De annotaties worden gekoppeld worden op het niveau van de juridische regels.
Annoteren juridische regel
In het DSO-LV zal bij bevraging wel het gehele artikel met leden getoond worden, zodat de gebruiker de juridische regels in de juiste en volledige context kan interpreteren. Als een juridische regel echter niet wordt geannoteerd, dan is deze ook lastig vindbaar in het DSO-LV. Zie bovenstaande figuur voor een schematische weergave.